Quy định về kiểm tra cư trú và trách nhiệm của công dân

Ngày 01/7/2025, Bộ Công an ban hành Thông tư số 53/2025/TT-BCA sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 55/2021/TT-BCA; Thông tư số 56/2021/TT-BCA và Thông tư số 17/2024/TT-BCA. Trong đó, tại khoản 5 Điều 1 đã bổ sung trách nhiệm của Công an cấp xã:
“Định kỳ, đột xuất thực hiện kiểm tra cư trú.”
Theo quy định của pháp luật, nội dung kiểm tra cư trú bao gồm: việc triển khai, tổ chức thực hiện các nội dung đăng ký, quản lý cư trú; việc thu thập, cập nhật, khai thác thông tin cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú; việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của công dân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức và các nội dung khác theo quy định của pháp luật về cư trú.
Khi cơ quan Công an tiến hành kiểm tra cư trú, người dân có trách nhiệm phối hợp, chấp hành yêu cầu kiểm tra của lực lượng Công an theo đúng quy định.
Theo Điều 10 Nghị định số 282/2025/NĐ-CP ngày 30/10/2025 của Chính phủ (có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12/2025), phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi không xuất trình giấy tờ liên quan đến cư trú hoặc không cung cấp thông tin về cư trú trên ứng dụng định danh quốc gia (VNeID) theo yêu cầu kiểm tra của cơ quan, người có thẩm quyền.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân và bảo đảm việc kiểm tra cư trú được thực hiện nhanh chóng, đúng quy định, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội hướng dẫn người dân thực hiện một số nội dung sau:
1. Khi được kiểm tra cư trú, người dân xuất trình một trong các hình thức sau:
- Giấy tờ liên quan đến cư trú theo quy định (còn giá trị sử dụng);
- Thông tin về cư trú trên ứng dụng định danh quốc gia – VNeID (đối với tài khoản định danh điện tử mức 2).
Các bước tra cứu thông tin cư trú trên ứng dụng VNeID:
- Bước 1: Truy cập ứng dụng VNeID trên thiết bị di động thông minh, đăng nhập bằng số định danh cá nhân và mật khẩu đã thiết lập.

- Bước 2: Chọn chức năng “Thông tin cư trú”, nhập 06 số passcode; hệ thống sẽ hiển thị đầy đủ thông tin cư trú của các thành viên trong hộ gia đình.

2. Đối với trường hợp chưa đăng ký hoặc chưa kích hoạt tài khoản định danh điện tử mức 2:
Đề nghị người dân chủ động liên hệ Công an cấp xã nơi gần nhất để được hướng dẫn, hỗ trợ đăng ký, kích hoạt tài khoản định danh điện tử mức 2, qua đó sử dụng thuận tiện các tiện ích trong giải quyết thủ tục hành chính, giao dịch dân sự và phục vụ công tác kiểm tra cư trú theo quy định.
Công an tỉnh đề nghị Nhân dân nghiêm túc chấp hành, tích cực phối hợp nhằm góp phần bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn.

Tuấn Em